موسیقی راک در ایران که به راک ایرانی معروف است، تنها پس از ده سال از تولد راک در آمریکا و محبوبیتش در انگلستان و سایر کشورها، پدید آمد. همانطور که قبلا در مقاله پیدایش موسیقی راک اند رول اشاره کردیم، موسیقی راک در اواخر سال 1940 میلادی در آمریکا متولد شد، تنها پس از ده سال از متولد و معروف شدن راک در سرتاسر دنیا و در 1961 میلادی و 1940 شمسی بود که در ایران نیز، قطعههایی در سبک متال نواخته شد و به با زبان فارسی بر روی این قطعات خوانده شد.
آغاز راک ایرانی را مدیون هنرمندانی نظیر: کوروش یغمایی، فرهاد مهرداد و فریدون فروغی هستیم، این خوانندگان پس از بیش از 17 سال فعالیت در این سبک موسیقی، پایه گذاران این سبک لقب گرفتند.
فهرست
- محبوبیت راک در ایران، دهه 40 تا 50
- موسیقی راک در ایران، پس از انقلاب اسلامی ایران و اوایل دهه 70
- موسیقی راک، آغاز دولت اصلاحات اواخر دهه 70
- آغاز دهه 80 و توجه ویژه جوانان به راک ایرانی
- آغاز دهه 90، نوآوریهای بسیار زیاد در راک ایرانی
محبوبیت راک در ایران، دهه 40 تا 50
در آغاز دهه 40 میلادی، کماکان موسیقی سنتی در ایران طرفداران ویژهای داشت اما موسیقی پاپ نیز کم کم به محبوبیت بالایی در بین مردم رسیده بود. اما اقلیتی از مردم، با سبکهایی از موسیقی غربی و آمریکایی آشنایی کمی داشتند. علت اصلی این آشنایی برگزاری کنسرتها و برنامههای هنرمندان آمریکایی در ایران بود. در همان سالها آلبوم بندهای معروف راک مانند پینک فلوید و بیتلز در ایران فروخته میشد و طرفدارانی هرچند کم در ایران برای سبک راک به وجود آمده بود.
همین امر سبب شد که خوانندگانی همچون فریدون فروغی، کوروش یغمایی و فرهاد مهرداد به فکر بومی سازی این سبک از موسیقی بیافتند و اقدام به ابداع این موسیقی نمایند. و در همین سالها بود که چندین ترک موسیقی راک ایرانی روانه بازار شد و با اقبال نسبتا خوب مردم نیز مواجه شد.
موسیقی راک ایرانی نیز بمانند والد اصلی خود راک اند رول، وابسته به گیتار بیس، درام و از همه مهمتر گیتار الکترونیک بود.جالبتر از اینها ایرانیزه شدن راک بود، در واقع برخی از سازهای سنتی ایران نیز وارد راک ایرانی شد و در نتیجه قطعات بسیار خاص و متفاوتی در سبک راک عرضه شد که در نهایت سبب ایجاد مشتقی خاص از راک تحت عنوان راک ایرانی شد.
موسیقی راک در ایران، پس از انقلاب اسلامی ایران و اوایل دهه 70
پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 57، موسیقی راک غیرمجاز اعلام شد و چون خوانندگان این سبک تصمیم به ماندن در ایران گرفته بودن عملا تا اوایل دهه 1370 خبری از موسیقی راک نبود و هنرمندان این سبک اجازه هیچگونه فعالیت هنری نداشتند. تنها گروهی که در اوایل دهه هفتاد اقدام به تولید و ضبط موسیقی به سبک راک میکرد گروه هنری کوچ بود که در آمریکا اقدام به انتشار موسیقی خود میکردند و عملا ترکهای آنها به سادگی به دست مردم داخل ایران نمیرسید.
موسیقی راک، آغاز دولت اصلاحات اواخر دهه 70
پس از بیش از 20 سال سکوت، با آغاز دولت اصلاحات، بخت و اقبال بار دیگر به سراغ موسیقی ایران، بخصوص سبک راک آمد. با به روی کار آمدن دولت اصلاحات در ایران، صدور مجوز برای ضبط و پخش موسیقی سبک راک و پاپ آزاد شد. از این دوره، به عنوان پیش دوره طلایی و اوج گرفتن موسیقی پاپ در ایران پس از انقلاب اسلامی یاد میشود.
گروهای زیادی اقدام به ضبط و پخش موسیقی راک در ایران نمودند، با این وجود بسیاری از افراد و بندها متاسفانه شروع به کار زیرزمینی و بدون مجوز کردند. به طوری که حتی در سالهای ابتدایی رونق گرفتن راک در ایران، اعضای بندهای راک به عنوان شیطان پرست و افرادی کاملا ناهنجار در ذهن عموم مردم جای گرفتند. همین اعمال باعث شد که دولت موسیقی راک را به صورت انحصاری به رسمیت نشناخته و جزئی از موسیقی پاپ بداند، اجازه برگزاری کنسرت با نام موسیقی راک صادر نمیشد و حتی خوانندگان این سبک در جشنوارههای موسیقی پاپ شرکت میکردند.
با گذر زمان این موسیقی و مشتق آن یعنی هوی متال در بین جوانان ایرانی به شدت محبوب و معروف شد و در گوشه و کنار خیابانها بازار فروش آلبومها و ترکهای پاپ بر روی سی دی، داغ شده بود و این آغازی بود برای عصر جدیدتری از این سبک موسیقی
آغاز دهه 80 و توجه ویژه جوانان به راک ایرانی
با شناختهتر شدن موسیقی راک در ایران، فرهنگ پوشش و رفتار طرفداران جهانی این سبک موسیقی، وارد زندگی قشر جوان داخل ایران شد. در این دوره که به دوره طلایی راک معروف است، بندهای زیادی در سبک راک ایرانی ایجاد شدند و شروع به فعالیت کردند، مردم با فرهنگ غربی این موسیقی آشنا شدند و جوانان و علاقهمندان بسیاری جذب آن شدند.
از ویژگیهای بارز راک در این دوره میتوان به برگزاری کنسرتهای بیشماری در سراسر ایران به صورت زیرزمینی اشاره کرد. همچنین در این دوره چندین کنسرت به صورت قانونی و مجوز دار در ایران برگزار شدند که با اقبال بسیار خوب مردم و جوانان مواجه شد.
آغاز دهه 90، نوآوریهای بسیار زیاد در راک ایرانی
با آغاز شدن دهه 90 و دسترسی بیشتر مردم به اینترنت پرسرعت و دستگاههای هوشمند، تغییرات بسیار گستردهای در راک ایران اتفاق افتاد. به دلیل دسترسی هنرمندان داخلی این سبک به اینترنت، این گروهها و افراد اقدام به شناختن سایر مشتقات راک نمودند و مقالات بسیاری در مورد این سبک منتشر شد. به دلیل وجود منابع خارجی و نمونه کارهای بسیار زیاد خارجی، بندهای ایرانی اقدام به ادغام چندین مشتق از راک نمودند و این موسیقی دچار تغییر و تحول گسترده در ایران شد.
اضافه کردن موسیقی سنتی به راک، الفاظ و تکه کلامهای محلی، ضبط راک با گویشهای محلی ایرانی از جمله تغییراتی است که در این دوره به وجود آمد و دایرکتوری عظیمی از راک ایرانی شکل گرفت.
نظر شما در مورد راک ایرانی چیست؟ آیا علاقه به شرکت در کنسرتهای بند محبوب راک خود داخل ایران دارید؟ نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.